De afgelopen jaren heeft de beauty-industrie een grote transformatie ondergaan. Het beperkte schoonheidsideaal dat vaak werd getoond in reclamecampagnes van producten en merken heeft ruimte gemaakt voor meer diversiteit en inclusiviteit. Ook als salonhouder is het anno 2025 belangrijk iedereen het gevoel te geven dat ze welkom zijn. Wat betekent inclusiviteit in de beautywereld precies, waarom is het zo belangrijk en hoe zit het juridisch in elkaar?
Lange tijd werd schoonheid geassocieerd met een vaak onrealistisch ideaalbeeld. Veel mensen voelden zich daardoor buitengesloten of ondervertegenwoordigd. Het wakkerde onder meer onzekerheid aan en gevoelens van minderwaardigheid. De laatste jaren staat inclusiviteit steeds centraler, waardoor meer mensen zich gezien én welkom voelen. Jurist, spreker en docent Mirjam Admiraal van Portable Lawyer gaat in op wat wel en niet mag en benadrukt het onderscheid tussen inclusiviteit en discriminatie.
Iedereen welkom
“Inclusiviteit in de beauty-industrie betekent dat iedereen, ongeacht huidskleur, gender, leeftijd, lichaamstype of fysieke beperking, zich vertegenwoordigd en gewaardeerd voelt,” licht Mirjam toe. “Iedereen moet zich welkom voelen.” Inclusiviteit gaat dus verder dan alleen een breder scala aan foundationtinten, van de lichtste tot de donkerste huidskleuren. Het gaat ook om het openlijk omarmen van verschillende schoonheidsnormen en het doorbreken van traditionele stereotypen. Wanneer merken en ondernemers in de beautybranche inclusiviteit centraal stellen in hun uitingen, kunnen zij bijdragen aan een positiever zelfbeeld, meer acceptatie en een realistischere weergave van de samenleving.
Discriminatie en inclusiviteit
Mirjam, oprichter van Portable Lawyer, specialiseert zich in discriminatiezaken en benadrukt het verschil tussen discriminatie en inclusiviteit. “Discriminatie draait om de vraag: wat is wettelijk verboden? Inclusiviteit gaat verder en richt zich op wat we vrijwillig extra kunnen doen, zowel individueel als collectief. In de beautybranche kan dit juridische vragen oproepen over welke regels er precies gelden. Volgens de Algemene Wet Gelijke Behandeling moeten beauty-diensten toegankelijk zijn voor iedereen, ongeacht geslacht, ras, religie of levensovertuiging.”
Dames en heren
“Veel kapsalons beseffen niet dat ze wettelijk geen verschillende prijzen mogen hanteren voor het knippen van mannen en vrouwen,” legt Mirjam uit. “Tegenwoordig zijn er immers ook veel heren met lang haar en veel dames met kort haar. Daarnaast zijn er non-binaire mensen, die niet in één van beide categorieën vallen. Het is daarom beter onderscheid in prijzen te baseren op haarlengte of behandeltijd in plaats van geslacht. Het College voor de Rechten van de Mens bevestigde dit in 2020, toen Wave International Hairstyling werd veroordeeld wegens discriminatie op basis van geslacht bij hun tarieven. Iedereen kan bij dit College gratis een procedure starten over mensenrechten, waaronder discriminatie.”
Je mag geen prijsverschillen hanteren op basis van geslacht of ras,
maar wél op basis van de duur van de behandeling.
De Pink Taks
Mirjam wijst ook op de Pink Tax, de verborgen meerkosten die vrouwen vaak betalen voor producten en diensten die nagenoeg identiek zijn aan die voor mannen. “Dit zie je bijvoorbeeld bij verzorgingsproducten zoals scheermesjes: een ‘damesvariant’ is vaak duurder en komt in roze of pasteltinten, terwijl de mannelijke versie exact hetzelfde is.” De Pink Tax komt ook regelmatig voor bij parfum, deodorant, kleding, accessoires en zelfs chemische reiniging van kleding, waarbij vrouwen vaak meer betalen dan mannen. Mirjam benadrukt: “Deze prijsverschillen komen deels door gendergerichte marketing en de aanname dat vrouwen bereid zijn meer te betalen. Echte inclusiviteit betekent ook eerlijke prijzen, ongeacht gender.”
Beautybehandelingen
Volgens Mirjam gelden voor beautybehandelingen dezelfde principes als in de discriminatiezaak van Wave International. “Je mag geen prijsverschillen hanteren op basis van geslacht of ras, maar wél op basis van de duur van de behandeling,” legt ze uit. Sommige behandelingen, zoals bepaalde pigment- of lasertherapieën, zijn mogelijk minder geschikt voor een donkere huid of vereisen een andere aanpak. Ook kan het aantal benodigde behandelingen variëren per huidtype. “Het criterium mag nooit ras zijn, maar moet altijd gebaseerd zijn op de individuele huid en de specifieke behandeling die nodig is. Dat is wél toegestaan.”
Niet weigeren
Mirjam stelt dat niemand zonder geldige, objectieve reden geweigerd mag worden in een salon. “Stel, je biedt permanente make-up aan voor de lippen. Hoewel deze behandeling vaker door vrouwen wordt gekozen, mag je een man die dit wil niet weigeren, tenzij er een objectieve, niet-gendergerelateerde reden is waarom de behandeling voor hem ongeschikt is. In dat geval moet je dit op wetenschappelijke gronden en op een respectvolle, nette manier uitleggen.” Ze geeft nog een ander voorbeeld: “Een man bezocht een lingeriewinkel omdat hij zich graag als vrouw kleedde en een beha voor zichzelf wilde kopen. De verkoopsters weigerden hem te helpen. Dit is een vorm van genderexpressie en mag niet worden geweigerd. Hoewel de man geen juridische stappen ondernam en ergens anders ging winkelen, had hij waarschijnlijk een sterke zaak gehad als hij dat wel had gedaan.”
Inclusiviteit in de beauty-industrie
betekent dat iedereen, ongeacht huidskleur, gender, leeftijd, lichaamstype of fysieke beperking, zich vertegenwoordigd en gewaardeerd voelt.
Vervelende situatie
Als iemand niet in aanmerking komt voor een behandeling, mag je die persoon weigeren, maar alleen op basis van feitelijke, objectieve redenen. “Leg duidelijk uit waarom de behandeling niet geschikt is en wat de mogelijke gevolgen kunnen zijn als deze toch wordt uitgevoerd. In de meeste gevallen accepteren mensen dit; jij bent tenslotte de expert,” zegt Mirjam. Toch kan het gebeuren dat iemand ondanks je advies de behandeling alsnog wil. “Dat brengt je in een lastige situatie, want jij staat er als professional niet achter. Juridisch gezien mag je iemand weigeren op basis van objectieve rechtvaardiging, dat wil zeggen: met een legitiem doel en een proportionele reden. Dit betekent dat je niet verder mag gaan dan noodzakelijk en niet zomaar iedereen kunt uitsluiten. Daarnaast moet je overwegen of er een minder ingrijpende alternatieve behandeling mogelijk is. Hoe zeker ben je bijvoorbeeld dat de behandeling bij deze persoon verkeerd uitpakt?”
Zwart op wit
Als een cliënt ondanks jouw advies toch een behandeling wil ondergaan, is het verstandig dit schriftelijk vast te leggen,” adviseert Mirjam. “Laat de cliënt een document ondertekenen waarin je het volgende benoemt: de specifieke behandeling, de beoordeelde huidconditie, de mogelijke risico’s en de kans op een ongunstig resultaat. Vermeld expliciet dat de cliënt zich hiervan bewust is en toch besluit door te gaan.” Daarnaast raadt Mirjam aan een clausule op te nemen waarin staat dat, mocht de behandeling tegenvallen, de cliënt een geheimhoudingsplicht heeft en jouw salon niet in een kwaad daglicht mag zetten. “Zo voorkom je negatieve publiciteit. Uiteraard kun je bij mij terecht voor hulp bij het opstellen van zo’n document.”
Vrijheid binnen de wet
“Je mag niemand buitensluiten, maar je bent juridisch ook niet verplicht om je diensten op iedereen te richten,” legt Mirjam uit. “Zo bieden veel make-upmerken pas sinds de laatste 15 jaar foundation voor de donkere huid aan. Er zijn ook geen wettelijke regels over marketing: je mag als MUA bijvoorbeeld uitsluitend werken met jonge, witte modellen in je reclame-uitingen. Maar als een man gebruik wil maken van je diensten, mag je hem niet weigeren. Je kunt aangeven dat je weinig ervaring hebt met make-up voor de mannenhuid, maar als hij daarmee akkoord gaat, ligt de keuze bij hem.”
Je mag niemand buitensluiten, maar je bent juridisch ook niet
verplicht om je diensten op iedereen te richten.
Inclusieve marketing
Hoewel er geen strikte regels bestaan voor inclusieve marketing, ziet Mirjam wel een duidelijke verschuiving. “Ik werk met verschillende klanten in de bruiloftsbranche die kapsels en make-up voor bruiden en bruidegoms verzorgen. Ondanks het feit dat traditionele rolmodellen nog steeds de norm zijn, zie je steeds vaker beelden van man-man en vrouw-vrouw huwelijken, mensen met een beperking en vrouwen met een hoofddoek. Als je niet iedereen wilt aanspreken, raad ik aan: toon geen beelden van mensen die je niet als doelgroep beschouwt. Een kapsalon wil bijvoorbeeld niet de indruk wekken expertise te hebben in kroeshaar als dat niet het geval is. Als iemand met kroeshaar gebruik wil maken van je diensten, mag je deze uiteraard niet weigeren, maar je kunt wel eerlijk aangeven dat je niet gespecialiseerd bent. In de praktijk zal dat echter weinig voorkomen. Denk bij inclusiviteit ook aan zaken zoals de toegankelijkheid van je website, bijvoorbeeld met voorleestools voor blinden en slechtzienden, en de toegankelijkheid van je pand voor rolstoelgebruikers.”
Tekst: Birgitta van der Linden, BLUSHtxt
Fotografie: Rianne Verbiesen van Ri.Ver Fotografie
Wat vind jij?