AGE’s en (huid) gezondheid

De term AGE’s staat voor Advanced Glycation Endproducts: eiwitten of vetten die op een niet-enzymatische manier reageren met suikers, reactief worden en zo allerlei structuren en weefsels kunnen beschadigen. Als we kijken naar de huid en AGE’s dan begint het met een opstapeling in de dermis. Wat gebeurt er daarna? Hoe kun je dit proces omkeren? Hoe zorg je ervoor dat je zo weinig mogelijk AGE’s binnenkrijgt? En wanneer is het te veel?
Door Anna Kruyswijk v.d. Heijden

Dit is een ‘sneak peak’. Het volledige artikel verschijnt binnenkort in Vakmagazine De Beauty Professional. Tekst: Dr. Anna Kruyswijk v.d. Heijden

AGE’s bevinden zich in fabrieksvoedsel, maar ontstaan ook tijdens het bereiden van eten thuis door met name sterke verhitting en bewerking, waardoor een Maillard reactie plaatsvindt. En AGE’s komen ook van buitenaf, bronnen zijn onder andere het roken van sigaretten, milieuvervuiling, straling en overmatige blootstelling aan UV licht.

Diabetes
Het meest bekende voorbeeld van een AGE is de versuikering of glycatie van het eiwit hemoglobine bij diabetes, door chronisch hoge bloedsuikerspiegels. Het versuikerde hemoglobine (glycoHb) wordt dan gemeten als HbA1c, en is een lange-termijn maat voor de bloedsuikerspiegel. GlycoHb is een glycotoxine, een giftige stof die celstructuren beschadigt en bij diabetes verantwoordelijk is voor complicaties als staar, netvliesproblemen en vaat- en nierproblemen.

Fasen
Het ontstaan van AGE’s verloopt in drie fasen (1). In de eerste fase (enkele uren), reageert een vet, of een aminozuur binnen een eiwit, meestal lysine of leucine, met een suiker volgens de Maillard reactie, en vormt een zogenaamde Schiff base. De enzymactiviteit in de cel verloopt daardoor minder goed, en de cel wordt gevoeliger voor schade door oxidatieve stress. In de tweede fase (enkele dagen) ontstaan uit de Schiff basen vroege glycatieproducten die Amadori producten worden genoemd, die schade veroorzaken en tot inflammatie, ontsteking, kunnen leiden. HbA1c is een voorbeeld van deze Amadori producten. Het goede nieuws is dat deze eerste twee fasen omkeerbaar zijn, met de juiste aanpak. De derde fase (weken tot maanden) is niet omkeerbaar, en dan is de schade blijvend. Hierin treedt door chemische veranderingen in de Amadori producten een permanente beschadiging van eiwitstructuren op in de vorm van cross-linking. Ook door oxidatie van glucose en peroxidatie van vetten door oxidatieve stress, kunnen AGE’s ontstaan. Met als gevolg schade aan bijvoorbeeld de celmembraan die voor een groot deel uit vetzuren bestaat.

Op huidniveau
Als we kijken hoe AGE’s op huidniveau inwerken (2), dan zien we dat er in de eerste fase een ophoping van AGE’s in de dermis optreedt. De transparantie van de huid vermindert daardoor, en de huid vergeelt enigszins. De AGE’s activeren vervolgens enkele weefselenzymen in de dermis, behorend tot de groep van MMP’s ofwel matrix metallo proteinasen. Daarnaast haken ze aan celreceptoren aan en activeren zo ontstekingsbevorderende factoren in de celkern, waardoor inflammatie ontstaat, waarneembaar aan een rode vlekkerige huid. Tenslotte treedt in de derde fase cross-linking van het eiwit collageen op, waarvan een belangrijke component het aminozuur lysine is, onder de vorming van carboxymethyl-lysine en pentosidine.

Ook bij de eiwitten elastine en fibronectine……………………. LEES VERDER IN VAKMAGAZINE DE BEAUTY PROFESSIONAL!