Jaarlijks worden wereldwijd naar schatting 30 miljoen plastisch-chirurgische ingrepen uitgevoerd. Hoewel plastische chirurgie vaak wordt geassocieerd met schoonheidsidealen, blijkt uit het proefschrift van Fabienne Krywuczky dat de motivatie voor dergelijke ingrepen dieper ligt. Haar onderzoek, getiteld Constructing the Self: Understanding Plastic Surgery Decisions, benadrukt dat plastische chirurgie ook een belangrijke rol speelt in het versterken van identiteit en het herstellen van het zelfbeeld.
Zelfherstel na borstkanker
Een belangrijk inzicht uit Krywuczky’s onderzoek is dat vrouwen die borstkanker hebben gehad, vaker kiezen voor reconstructieve chirurgie met eigen lichaamsweefsel in plaats van implantaten. Deze keuze is niet primair esthetisch gemotiveerd, maar helpt vrouwen om het gevoel van ‘zichzelf zijn’ terug te krijgen. De reconstructie draagt bij aan het herstel van hun identiteit na een ingrijpende periode van ziekte. Dit benadrukt dat plastische chirurgie meer is dan uiterlijk vertoon – het is een middel om psychologisch en emotioneel herstel te ondersteunen.
De sociale paradox van cosmetische ingrepen
Naast de persoonlijke beweegredenen onderzocht Krywuczky ook hoe de samenleving kijkt naar mensen die plastische chirurgie ondergaan. Ze stelt vast dat deze groep – met name vrouwen – vaak te maken krijgt met negatieve stereotypering. Ze worden sneller als narcistisch, oppervlakkig of onzeker bestempeld, wat vervolgens kan leiden tot sociale uitsluiting op de werkvloer of in persoonlijke relaties. “Consumenten zien plastische chirurgie vaak als een vorm van zelfverbetering,” aldus Krywuczky, “maar paradoxaal genoeg straft de samenleving die poging soms hard af.” Ze spreekt dan ook van een sociale paradox.
Opvallend is dat medische of minder zichtbare ingrepen doorgaans minder weerstand oproepen dan duidelijk esthetische ingrepen zoals lipfillers of botox. Dit verschil in maatschappelijke acceptatie maakt duidelijk dat het oordeel van buitenaf sterk afhangt van de zichtbaarheid en het doel van de ingreep.
Pleidooi voor nuance en empathie
Krywuczky roept op tot een genuanceerdere kijk op plastische chirurgie. Ze benadrukt het belang van psychologische en empathische begeleiding in het behandeltraject. Medisch specialisten en consulenten zouden niet alleen de fysieke kant van een ingreep moeten bespreken, maar ook oog moeten hebben voor de emotionele en mentale impact op de patiënt.
Ook de media spelen volgens haar een belangrijke rol. Minder sensationele berichtgeving en meer aandacht voor de complexiteit van persoonlijke motieven kunnen bijdragen aan het verminderen van stigmatisering rondom plastische chirurgie.
Bron: Fabienne Krywuczky, Constructing the Self: Understanding Plastic Surgery Decisions, Vrije Universiteit Amsterdam, 16 juni 2025. Voor meer informatie klik hier.
Wat vind jij?