Iedereen die een opleiding tot massagetherapeut volgt wil graag zijn of haar medemens helpen. Dat is de basisbehoefte van vrijwel elke student die aan zo’n opleiding begint. Tijdens de opleiding dient de student zich zodanig te ontwikkelen dat die hulp zuiver is en de client op de juiste wijze op weg helpt. Zuiver is een breed begrip. Wat er in deze context mee wordt bedoeld is dat het de cliënt voedt en niet de therapeut (kijk eens hoe ik iemand goed heb geholpen!). Tekst by: Stefan van Rossum
‘Als student leerde ik dat een tissue geven aan
een huilende client niet altijd de meest adequate hulp is die
je op dat moment kan bieden’
Een valkuil die we allemaal makkelijk maken is mensen helpen met iets waar ze op dat moment niet zoveel aan hebben. Goed bedoeld, maar wat kun je er mee. De voorbeelden zijn vaak heel duidelijk. Er is ook een mooi gedicht over in de trant van “als je me een oplossing geeft waar ik niet naar vroeg, heb je me niet geholpen” maar in het echt is het soms goed opletten. Je trapt er zo in.
Tissues, dozen vol
Als student leerde ik dat een tissue geven aan een huilende client niet altijd de meest adequate hulp is die je op dat moment kan bieden. Tuurlijk je biedt een oplossing voor het vocht wat uit de ogen komt, al dan niet met mascara. Die tranen moeten natuurlijk niet op de trui komen. Dat gaat vreselijk vlekken. Tevens geef je daarmee je empathisch vermogen aan: “ik zie dat je emoties hebt, kijk maar hier een tissue”. Maar het kan soms ook remmend of verstikkend werken: “stop met die tranen. Hou ze tegen. Een tissue is vaker een afsluiting van een emotie die naar buiten komt. “Denk dus goed na over die tissue!” Was het dringende advies van mijn leraar. “Geef je die tissue voor de client of voor jezelf?” was een volgende vraag waar ik nog jaren van kon leren. Nou je snapt wel dat ik na die les nooit meer iemand in mijn leven een tissue heb aangeboden. Later ontdekte ik echter dat ik nog meer tissues in mijn doos had. Geen echte, fysieke maar wel net zo absorberend.
Zenuwen wegstoppen
Laatst zat ik in een massageklas waarbij een student vertelde dat ze zenuwachtig was voor de volgende dag. Ze zou dan haar vaste baan opzeggen. Een spannende stap want er was nog geen nieuwe baan maar ze was vooral zenuwachtig hoe haar werkgever en collega’s op haar ontslag zouden reageren. En hoe ze dan de komende twee maanden door zou komen. Het zou vast een periode vol verwijten en moeilijke momenten worden. Nou de hele groep vond, terecht, dat ze daar niet onzeker over moest zijn en dat ze zich daar geen zorgen over hoefde te maken. Het zou vast goed komen en als dat niet zo was, zou dat van alles zeggen over dat bedrijf en een bevestiging dat ze de juiste stap had genomen. “Nee, voel je absoluut niet gespannen hierover!” Aardig. De student moest glimlachen en voelde zich gesterkt. De groep ging met een voldaan gevoel naar huis. Weer een probleem getackeld. Daar doen we het voor. Ik vroeg me af wat er zou ontstaan zijn als we haar zenuwen voor de grote stap die ze de volgende dag ging nemen, zouden erkennen. “Ja, ik snap wel dat je daar zenuwachtig over bent. Ik ben over mindere zaken zenuwachtig geweest.” Wat er gebeurde was namelijk iets wat we als mensen namelijk continue proberen. We voelen of ervaren iets wat we niet willen en we proberen het weg te stoppen door er niet aan te denken, iets anders te doen, het weg te stoppen of onszelf te vertellen dat het gevoel niet kan kloppen.
‘Iemand helpen is een aangeboren talent.
Iemand begeleiden in zijn proces is een vak.’
Vicieuze cirkel
“Kun je ermee zijn” is een mooie uitdrukking die waardevol en vaak verhelderend werkt. In je eigen systeem (stemmen in je hoofd) zijn er genoeg helpers die je kunnen adviseren om me niet te voelen zoals je je voelt. Vaak ontstaat er dan een cirkel waar je uren in kan vertoeven. Probleem, wegwuiven, probleem is terug. “Ah joh kom op.” Probleem is er nog steeds. Andere oplossing. Ah goeie, Even later: probleem is terug. Ik kan er dagen mee vullen.
Grensoverschrijdende aanraking
In een andere situatie zag ik het weer gebeuren. Een student had een vervelende massage achter de rug. Zo vervelend dat ze er ontdaan van was en begon te huilen. Een medestudent pakte haar met goede bedoelingen stevig beet. “Joh dat heb je harstikke goed aangepakt”. De student kwam bijna niet meer aan het woord. “Ja maar” “Nee hoor niet op jezelf betrekken!”. Heel liefdevol en met een heel stevige hug. En net niet wat deze student nodig had na een massage waarbij ze zich over haar grenzen had laten gaan. Nu werd ze weer aangeraakt op een manier die voor haar niet het meest ideale was op dat moment en werden haar gevoelens gesmoord. Helpen doen we allemaal. De bakker helpt ons aan brood. De politie bekeurt ons als we fout parkeren om te helpen dat de straten netjes en begaanbaar blijven. De advocaat helpt ons om ons juridisch te begeleiden. De journalist helpt ons met informatie en inzichten over de stand van de wereld. De meeste (massage)therapeuten zijn dit geworden omdat ze zelf met thema’s hebben geworsteld. Zo hebben opvallend veel studenten ervaring met burn-out. Ergens in hun proces worden ze op weg geholpen door bijvoorbeeld een massagetherapeut en dát willen ze ook leren. We doen het allemaal om te helpen. Iemand helpen is een aangeboren talent. Iemand begeleiden in zijn proces is een vak. ✤
Elke editie kan je weer een nieuwe column lezen van Stephan van Rossum. Deze column staat in editie 3-2023. Gemist?! Klik hier voor een abonnement.
Wat vind jij?