Luchtzuivering met essentiële oliën

Misschien verbazingwekkend, maar de luchtkwaliteit in huis, op kantoor, praktijk en in zorginstellingen is slechter dan mensen beseffen. Vaak slechter dan de kwaliteit van de buitenlucht. Het lijkt alsof de binnenlucht steeds minder zuurstof bevat en steeds meer toxische stoffen. En dan te bedenken dat we maar liefst negentig procent van ons leven binnen muren doorbrengen.

Door Drs. Harmen Rijpkema

In de VS is de kwalijke luchtkwaliteit aangewezen als een van de vijf grootste en voornaamste risico’s voor de gezondheid. ‘De slechte kwaliteit van de lucht in huizen, kantoren en scholen’ zo stelt het doorgaans conservatieve Amerikaanse Environmental Protection Agency (EPA) op grond van onderzoek vast, ‘vormt één van de grootste bedreigingen voor onze gezondheid’. Door o.a. gebrek aan ventilatie, slechte isolatie, te veel of juist te weinig vocht, aanwezigheid van huisdieren en huisstofmijt, sigarettenrook, chemische stoffen, microben (schimmelsporen, bacteriën en virussen) wordt de binnenlucht vervuild. Vervuilde lucht bevat per definitie al meer ziekmakende microben. Vooral in gesloten ruimten waar de hele dag de airconditioning zoemt en geen raam open kan, kan vervuilde lucht met bacteriën, schimmels en virussen een bedreiging voor onze gezondheid vormen. Dit kan leiden tot uiteenlopende klachten als: hoofdpijn, geïrriteerde slijmvliezen (luchtwegen, ogen, neus), astma, allergie, slapeloosheid en vermoeidheid. Als deze symptomen chronisch worden, spreekt men vaak van het ‘sickbuildingsyndrome’.

Ventilatie
Uiteraard is een goede ventilatie een eerste vereiste om de omgeving van nieuwe lucht (en zuurstof) te voorzien. Om lichamelijke klachten te voorkomen, raadt de Building Research Establishment (BRE) in Engeland aan de lucht in huis om de twee uur te verversen. Verbazend is het dat veel werkruimtes in zorgcentra, maar ook praktijkruimtes midden in een gebouw zijn gesitueerd, waardoor ventilatie praktisch onmogelijk is. Daarnaast is er een aantal mechanische apparaten op de markt die ook voor een verbetering van de lucht kunnen zorgdragen. Ziekmakende microben en andere vervuilende stoffen in de lucht worden verwijderd door o.a. het gebruik van filters en ionisatie. Ze werken goed, maar zijn vaak prijzig.

Essentiële oliën
Een eenvoudig (en goedkoper) alternatief is de verdamping van essentiële oliën. Essentiële oliën zijn natuurlijke microbendodende stoffen die in staat zijn de meeste bacteriën, virussen en schimmels uit te schakelen ofschoon er wel gradaties zijn in deze werkzaamheid. Eén belangrijke verklaring voor deze eigenschap van essentiële oliën is hun vermogen de celmembraan van de microben binnen te dringen en de stofwisseling in de cel te beïnvloeden. Zo kunnen bacteriën en zelfs virussen onschadelijk worden gemaakt.

• 

• 

Microbendodende essentiële oliën
Als we kijken welke chemische verbindingen in essentiële oliën zorg dragen voor de desinfecterende en antiseptische werking in de lucht, zijn het vooral de lichte moleculen die snel kunnen verdampen en zich tamelijk snel in de lucht kunnen verspreiden. Het zijn zogenaamde monoterpeenverbindingen in essentiële oliën die een krachtige microbendodende en luchtzuiverende werking bezitten. Alle oliën uit de dennenfamilie (Pinaceae) en de citrusfamilie (Rutaceae) bevatten hoge percentages monoterpenen in hun oliën, waardoor ze sterk antiseptisch in de lucht werken. Oliën uit de dennenfamilie zijn o.a. grove den, den arve, zilverspar, lariks en spar. Voorbeelden van citrusoliën zijn citroen, limoen, grapefruit, sinaasappel en mandarijn. Maar ook een olie als olibanum of wierook (Boswellia carterii) bevat hoge percentages monoterpenen. Oliën als tea tree (Melaleuca alternifolia), eucalyptus (Eucalyptus globulus) en ravintsara (Cinnamomum camphora) blinken hierin uit. Olie uit de dennennaalden maken de lucht vrij van schimmelsporen. (Motienujaite 2004)

In twee recente studies is daadwerkelijk aangetoond dat essentiële oliën het aantal microben in de lucht met 30 tot 67% kunnen verlagen (Ljaljevi Grbi 2018; Lanzerstorfer 2019). Eenzelfde effect kan men natuurlijk ook in onze eigen bossen vaststellen: de essentiële oliën in boslucht laten ons dieper en vrijer ademhalen. Dat geldt zelfs voor mensen die op geurstoffen normaal gevoelig reageren. Nog altijd zijn er in de Zwitserse plaats Davos vooral klinieken gevestigd voor mensen met luchtwegproblemen.

Bactigas
Dat essentiële oliën ook al op relatief grote schaal ingezet worden om de luchtkwaliteit te verbeteren, is te zien in Australië. In dat land heeft het sickbuildingsyndroom tot een hoog ziekteverzuim geleid. Hier is een middel ontwikkeld – Bactigas – dat aangesloten wordt op het airconditioningsysteem. Dit middel bevat 0,3 % (!) tea tree (Melaleuca alternifolia) olie. Op gezette tijden wordt dit middel in het systeem gespoten. Opmerkelijk is dat de schimmelsporen in de lucht voor een groot deel verminderden en/of verdwenen. Mensen voelden zich beter en werden minder snel ziek. Naast het vernietigen van schimmelsporen zorgde Bactigas ook voor een schonere lucht met minder ziekmakende bacteriën en virussen. En Bactigas blijkt zeer veilig in gebruik. Tea tree bevat veel actieve bestanddelen zoals terpineen-4-ol en allerlei monoterpenen.

In twee recente studies is daadwerkelijk aangetoond dat essentiële oliën het aantal microben in de lucht met 30 tot 67% kunnen verlagen.

Nog meer voordelen van essentiële oliën
Naast de luchtzuiverende werking, zorgen essentiële oliën voor een aangename sfeer, waarin mensen zich prettig voelen en daardoor beter kunnen ontspannen. In Japan wordt dit prettige gevoel op het werk gemanipuleerd. In een aantal bedrijven worden de hele dag geuren verdampt, zodat de mensen zich prettig voelen, minder snel ziek worden en een hogere productiviteit hebben.
Ook is de verdamping van deze 100% natuurlijke stoffen vaak goed voor onze luchtwegen door slijmoplossende en ontstekingsremmende eigenschappen van oliën.

Nog een bijkomend voordeel van essentiële oliën is een verhoging van het aantal negatieve ionen in de lucht waardoor er minder bacteriegroei zal plaatsvinden. Negatieve ionen zijn de ‘vitamines van de lucht’. In de afgelopen jaren is de zogenaamde ultrasone verdamper (of diffuser) in zwang geraakt in huis maar ook in werksituaties. Daarbij worden de essentiële oliën die op een hoeveelheid water wordt gedruppeld via ultrasone trilling tot een zeer fijne aromamist omgezet die zich razendsnel door een ruimte kan verspreiden. Daarbij kan de ruimte dus bevochtigd worden maar ook de luchtkwaliteit en sfeer wordt sterk verbeterd door de inwerking van de miljarden negatieve ionen en de geurmoleculen.

NIEUW: SPACE Diffuser van Chi
Nu we het vorenstaande weten, heeft Chi voor jouw klanten, jouzelf en voor in de salon HET cadeau van 2020: de Aromadiffuser Space! Een prachtige aromaverdamper, luchtbevochtiger, luchtzuiveraar en ionisator in één. Het roségouden design en het mooie lichteffect in het donker maken van de Chi Space aromadiffuser de perfecte geur- en stemmingsbrenger in huis. Ook leuk voor kinderen. Verdamp tot 8 uur lang je favoriete etherische olie of mix van oliën en creëer zo je eigen sfeer! Voor meer informatie: https://www.chi.nl/aromaverstuiver-space-diffuser.html

Chi Winterweken
Van zaterdag 28 tot en met maandag 30 november organiseert Chi een online kick-off met inspiratie voor een winter vol aromabeleving. Schrijf jezelf in via onderstaande link en ontvang 27 november de eerste mail met video’s, tips en tricks voor aromatherapie in de winter en de leukste (kerst)cadeaus voor familie en vrienden. https://forms.gle/tsnPL2jNFNetS2WGA
Volg Chi op Instagram: https://www.instagram.com/chi.natural.life/