Carotenoïden, we hebben er al eens eerder een column over geschreven. De meeste mensen kennen ze vanwege de oranjerode kleur van diverse planten, waaronder voedingsmiddelen zoals sinaasappelen, tomaten en wortelen. Maar het zijn niet slechts pigmenten van planten. Ze zijn ook aanwezig in onze huid. Ze spelen een belangrijke factor in de gezondheid van de mens. De carotenoïden waarvan onderzoek heeft bewezen dat ze een positieve invloed hebben op de huid zijn bètacaroteen, luteine, zeaxanthine, lycopeen en astaxanthine. Over die laatste gaan we het in deze column hebben. Want wat ons betreft mag deze niet ontbreken in de juiste skincare routine. Lees je mee?
Astaxanthine is dus een carotenoïde. Het is ook bekend als een natuurlijke kleurstof die toegelaten is onder E-nummer E161j. Je krijgt het wellicht onbewust vaker binnen dan je denkt. Het is structureel vergelijkbaar met bètacaroteen. Astaxanthine komt voor in microalgen, gist, zalm, forel, krill, garnaal, kreeft en krab. De concentratie astaxanthine is 1 tot 5 procent in microalgen. Een portie van ongeveer 100 gram gekweekte Atlantische zalm bevat ongeveer 0,5 tot 1,1 milligram astaxanthine; en 100 gram rode zalm bevat ongeveer 4,5 milligram.
Leuk weetje: astaxanthine zit ook in de veren van sommige vogels, zoals flamingo’s. De roze kleur van de vogel is te danken aan de astaxanthine die de vogel door het eten van kreeftachtigen en algen binnenkrijgt. Voordat dit bekend was, werden flamingo’s die in gevangenschap leefden langzamerhand wit van kleur. Bij gebrek aan astaxanthine verbleken de veren.
Toepassingen van astaxanthine
Astaxanthine komt dus veel in de natuur voor, maar wordt ook kunstmatig aangemaakt uit aardolie. Beide vormen worden als hulpstof toegepast in verschillende voedingsmiddelen, vooral om voeding te kleuren, bijvoorbeeld om gekweekte vis een roze kleur te geven. Is het je wel eens opgevallen dat de ene regenboogforel of zalm mooier roze is dan de ander? Nu weet je hoe dat komt.
Astaxanthine, al dan niet natuurlijk, wordt ook steeds populairder in voedingssupplementen. Echter, het is een heel dure grondstof. Daarom kiezen veel supplementenaanbieders ervoor om het niet aan hun product toe te voegen. Wat ook een trend is, is dat supplementenaanbieders het voor de vorm wel in het supplement hebben zitten, maar dat de dosering zo laag is, dat het mogelijk klinisch niet bewezen gezondheidsvoordelen oplevert in die dosering.
Het werkingsmechanisme van astaxanthine
Astaxanthine is een sterk antioxidant, tien keer sterker dan andere carotenoïden. Men vermoedt dat het daarom in planten en dieren voorkomt, als bescherming tegen ultraviolet (zon)licht. Klinisch onderzoek toont aan dat het dagelijks innemen van astaxanthine in supplementen gedurende 6 weken de elasticiteit, fijne lijntjes, rimpels en het vochtgehalte van de huid verbetert bij vrouwen en mannen van middelbare leeftijd. Ander onderzoek laat vergelijkbare resultaten zien. Bij dagelijks gebruik van zowel topische als orale astaxanthine gedurende 8 weken, verbeterde het uiterlijk van de kraaienpootjes, de grootte van de ouderdomsvlekken, de elasticiteit van de huid, de huidtextuur en het vochtgehalte van de huid van de deelnemers.
Het mechanische achter deze resultaten is ook veelvuldig onderzocht. Er is bewezen dat astaxanthine voorkomt dat er oxidatieve schade aan fibroblasten en epitheelcellen ontstaat als gevolge van blootstelling aan ultraviolet (UV) licht. Dit kan helpen de huid te beschermen tegen beschadiging door UV-licht. In vitro onderzoek toont aan dat astaxanthine de oxidatieve polymerisatie in melanocyten en ontstekingen in de epidermis kan onderdrukken. Dit betekent simpelweg dat het mogelijk de vorming van melanine, dat een rol speelt bij het ontwikkelen van pigmentvlekken, kan verminderen. In vitro onderzoek toont ook aan dat astaxanthine de peroxidatie van talgolie, waardoor vrije radicalen ontstaan, afremt. Dit kan volgens de onderzoekers een ruwe huid verminderen. Astaxanthine zou zelfs bepaalde leeftijdsgebonden huidveranderingen kunnen omkeren. In één onderzoek bij gezonde volwassenen verminderde het dagelijks innemen van astaxanthine de aanwezigheid van microben en huidcelafschilfering op het huidoppervlak.
Hoe zet je supplementen met astaxanthine in?
Naast het gebruik van een anti-zonnebrand product, kan het nuttigen van vis en groenten en eventueel, bij onvoldoende inname, supplementen met astaxanthine een aanvullende bescherming bieden tegen zonschade. De carotenoïde zou zelfs tekenen van veroudering in de huid terug kunnen dringen. Supplementen waar enkel astaxanthine aan toe is gevoegd hebben minder bewijskracht dan betacaroteen of de combinatie met bètacaroteen, astaxanthine en lycopeen. Daarom is een combinatieproduct raadzaam. De werking van de carotenoïden zullen elkaar vermoedelijk versterken. Voor een zichtbaar effect is volgens onderzoekers minimaal een dosering van 4 mg nodig en een minimale duur van 4-6 weken, voor het eerste zichtbare effect.
Wil je meer leren over het toepassen van astaxanthine? In de complete online opleiding ‘Voeding en huid’ leer je welke vorm je het beste kunt inzetten, hoe het het beste wordt opgenomen en wat het beste innamemoment is. Zin om je hierin te verdiepen? Schrijf je dan snel in voor de complete online opleiding ‘Voeding en huid’ . Psst, we hebben nu een leuke zomeractie lopen. Kijk voor meer informatie op www.kivh.nl .
Referenties:
- Spiro A, Lockyer S. Nutraceuticals and skin appearance: Is there any evidence to support this growing trend? Nutr Bull. 2018;43(1):10-45. doi:10.1111/nbu.12304
- Ito N, Seki S, Ueda F. The protective role of astaxanthin for UV-induced skin deterioration in healthy people—a randomized, double-blind, placebo-controlled trial. Nutrients. 2018;10(7):4-6. doi:10.3390/nu10070817
- Schagen SK, Zampeli VA, Makrantonaki E, Zouboulis CC. Discovering the link between nutrition and skin aging. 2012;4(3):298-307.
Over het Kennisinstituut voor Voeding & Huid, het initiatief dat wetenschap praktisch toepasbaar maakt.
Het Kennisinstituut voor Voeding & Huid (KIVH) is opgericht voor twee diëtisten en een voedingswetenschapper en is het eerste initiatief waarbij specialismen binnen de huid- en voedingsbranche samenkomen. Het is ontstaan vanuit de behoefte aan wetenschappelijk onderbouwde kennis op het gebied van voeding, suppletie en huidgezondheid. Het KIVH biedt praktische adviezen die gebaseerd zijn op de laatste wetenschappelijke inzichten, waarbij een volwaardige voeding altijd voorop staat. Met het delen van specialistische kennis met onder andere schoonheidsspecialisten, door middel van geaccrediteerde opleidingen over voeding en de huid en een kennisbank , draagt het KIVH bij aan het bieden van completere behandelingen voor onder andere mensen met een slappe en/of doffe huid, acne, rosacea, oedeem en alopecia. De missie van het KIVH om voeding, en indien nodig suppletie, een vast onderdeel te maken van huidbehandelingen.
Wil je meer weten over wat het KIVH voor jou kan betekenen of wil je een opleiding volgen? Ga dan naar www.kivh.nl voor meer informatie. En vergeet ons niet te volgen op Instagram voor meer gratis content.
Wat vind jij?