Met de zomer in aantocht onderzocht de kennisbank Dermabase dit jaar 456 zonbeschermingsproducten. Het slechte nieuws is dat ruim acht van de tien bekeken producten conserveermiddelen, parfums en UV-filters bevat die ronduit slecht zijn voor de huid, zeker in combinatie met chloor, zout en zonlicht. Het goede nieuws is dat er met een beetje zoekwerk veiliger producten te vinden zijn. In vakmagazine De Beauty Professional hebben we deze maand een uitgebreid artikel over zon en zonbescherming. Doordat er over zon en zonbescherming al zoveel te vertellen was, hebben we besloten dit artikel online te plaatsen. Dermabase deed onderzoek, uiteraard ook naar producten die bij de retailers te koop zijn, maar ook naar merken die in de salon verkocht worden. Zeer interessant om te lezen! Het complete onderzoek is hier ook te downloaden met allemaal vakinhoudelijke weetjes over de zon, spf, upf, bruinen zonder zon en nog veel meer. Omdat het zoveel informatie is, geven wij hier uitgebreid enkele interessante zaken weer. Maar download ook vooral het volledige onderzoek!
Van de 456 onderzochte zonbeschermingsproducten bevatten er 380 geur- of parfumstoffen die de huid kunnen schaden (83 procent van het aanbod). In 321 zonbeschermers zitten conserveermiddelen, in zestien producten zaten zelfs nog schadelijke parabenen. Dermabase trof ook vijf omstreden UV-filters aan, die bij veel mensen allergische reacties veroorzaken en biologisch niet afbreekbaar zijn:
281 keer Avobenzone (Butyl methoxydibenzoylmethane, Parsol),
132 keer Homosalate (Homomenthyl salicylate) en 3,4-Methylbenzylidene camphor,
43 keer Ethylhexyl-p-methoxycinnamate (Octyl methoxycinnamate, Octinoxate),
12 keer Benzophenone 3 (Oxybenzone).
“Zorg dat je de producten vindt, die goed bij je huid passen! Met de juiste informatie zijn de meest schadelijke combinaties van allergene stoffen prima te vermijden. Er liggen genoeg huidvriendelijke producten in de winkels.” adviseert oprichter Jacomijn Oerlemans van Dermabase.
Download hieronder de complete factsheet over de zonbeschermingsproducten:
Dermabase kennis
Jacomijn: “Conserveringsmiddelen veroorzaken vaak allergische reacties. Parabenen doden zelfs gezonde huidcellen. Het is verstandig om parabenen in alle soorten cosmetica te vermijden. Een goed zonbeschermingsproduct bevat zowel UVA- als UVB-filters. Zonbeschermingsproducten met hoge beschermingsfactoren bevatten meer allergene stoffen, maar geven relatief weinig extra bescherming. Met een factor 10 tot 20 is de huid al goed beschermd. Regelmatig insmeren met een lage factor beschermt beter dan éénmalig insmeren met een hoge factor. Waterproofproducten bevatten extra huidonvriendelijke stoffen, zoals acrylic acid, acetylated lanolin alcohol, polyvinylpyrrolidone (PVP) en quaternium ammonium salt (quats). Gebruik ze daarom alleen tijdens het zwemmen. Producten op waterbasis zijn meestal beter veiliger dan producten op minerale oliebasis, die de huid afsluiten. Gebruik zonbescherming met de zinkoxide of titaniumdioxide bestaande uit nanodeeltjes met een afmeting tussen 10 en 25 nm: 49 onderzochte producten bevatten zinkoxide, 132 producten bevatten titaniumdioxide (41 producten bevatten beide).
Melanine is de lichaamseigen bescherming tegen UV-stralen. Bij de meest fanatieke zonaanbidders is de helft daarvan voor het twintigste levensjaar opgebruikt: de meeste mensen moeten het de rest van hun leven met de andere helft doen. Velen zijn voor hun veertigste levensjaar door al hun natuurlijke protectie heen.
De huid kan maar anderhalf uur per dag ‘bruinen’. Dat proces gaat nog twee dagen na het zonnen door, omdat melanine de tijd nodig heeft om het huidoppervlak te bereiken. Zodra je door de zon roze of rood kleurt, veroudert je huid één jaar sneller. Schade die de jonge huid oploopt, kan tientallen jaren later bijdragen aan het ontstaan van huidkanker.”
Het onderzoek (geschreven door Marieke Schutte)
Een vakantie naar een zonnig land, een dagje strand of zelfs een uurtje op een terrasje in de zon is heel ontspannend waardoor mensen zich prettig voelen. Het is bewezen dat bezigheden die tot ontspanning leiden, goed zijn voor het lichaam en dus ook goed zijn voor de huid. Helaas geldt dat niet voor ontspanning in de zon. Blootstelling van de huid aan zon kan voor een aantal negatieve gezondheidseffecten zorgen waaronder huidkanker. Sinds de jaren zeventig van de vorige eeuw wordt
er steeds vaker huidkanker geconstateerd. Dit komt omdat meer mensen meer vrije tijd hebben en meer op reis gaan, waardoor de huid meer in aanraking komt met UV-stralen. Het is geen nieuws dat de zon de huid kan schaden. Iedere keer dat de huid blootgesteld wordt aan UV-stralen, is de kans aanzienlijk dat er schade aan de huid wordt berokkend. UV-stralen zitten in zonlicht én in zonnebanken. Alhoewel de mensen zich daar steeds meer bewust van worden, weten ze vaak niet hoe ze verstandig kunnen zonnen. Meestal zijn het de jongeren die nergens last van lijken te hebben, maar de rekening voor onverstandig zonnen wordt pas bij het ouder worden gepresenteerd en dan is het te laat. Wanneer de huid op jonge leeftijd met enige regelmaat door zon is verbrand, is de kans groot dat op latere leeftijd huidkanker ontstaat. Huidaandoeningen zoals psoriasis en eczeem hebben meestal baat bij een zonnebad maar blootstelling aan buitenlucht zonder dat er zonlicht is helpt soms ook al. Echter, zonder zonlicht kan de mens niet leven. Het komt de gezondheid ten goede wanneer op een verstandige manier omgegaan wordt met zonlicht. Daarom is het belangrijk om te weten hoe de zon werkt én het bruiningsproces zich voltrekt.
Zon
De zon is onmisbaar voor al het leven op aarde. Zonder de zon was er geen leven op aarde mogelijk. De zon is een gasbol op gemiddeld 149 600 000 km afstand van de aarde. Omdat de aarde om de zon draait in een eclips, is afhankelijk van de seizoenen de afstand wat korter of langer. Het licht van de zon reist met een snelheid van 300.000 kilometer naar de aarde en is dan ongeveer zeven minuten onderweg voordat het zonlicht op de aarde te zien is. De zon geeft UV-straling. Hiervan wordt een deel gefilterd door de dampkring. De mens heeft zon nodig voor de aanmaak van vitamine D3. Een te kort aan vitamine D3 veroorzaakt rachitis, ook wel Engelse ziekte genaamd. Dit is een botaandoening waardoor o.a. de benen krom groeien. Dit kwam vroeger veel voor in de arme sloppenwijken, waar vrijwel geen
zonlicht was. MED staat voor Minimale Eryteem Dosis. Dit is de minimale hoeveelheid UV die nodig is om de huid roze (= verbranding) te kleuren. Dit verschilt per huidtype. Zon én bruiningsapparatuur leveren MED. De hoeveelheid UVB die nodig is om geen rachitis te krijgen bedraagt voor het lichte huidtype ca. 30 MED per jaar wat gelijk is aan 15 minuten per dag in de zon. Het donkere huidtype heeft 120 MED per jaar nodig wat gelijk is aan één uur zon per dag. Deze hoeveelheid krijgt men reeds door dagelijks buiten te lopen waarbij alleen gezicht en handen onbedekt zijn. Zonlicht maakt vitamine D aan, maar neemt vitamine C weg. Verlies van vitamine C komt door transpiratie en warmte waardoor de weerstand omlaag gaat. Ook hitte brengt de weerstand omlaag waardoor men dan al snel vatbaar is voor verkoudheid en een koortslip.
Bruiningsproces
De huid wordt niet bruiner dan genetisch is bepaald. Het percentage melanocyten in de huid dat voor de aanmaak van melanine zorgt, is per persoon verschillend. Melanine is de natuurlijke bescherming tegen UV-stralen. Deze natuurlijke bescherming is bij de meeste zonliefhebbers voor het twintigste levensjaar voor de helft opgebruikt. Dit betekent, dat deze mensen de rest van hun leven het met de andere helft aan natuurlijke bescherming moeten doen. Conclusie is dat bij fanatieke zonaanbidders voor het 40e levensjaar alle natuurlijke protectie is opgebruikt. Dan beginnen ook vaak de huidproblemen. Mensen worden niet bruiner of sneller bruin door bepaalde producten, tenzij het verf is. Ze verbranden er wel sneller door. Mensen die nooit in de zon komen kunnen wel een lichte resistentie tegen verbranding opbouwen door heel langzaam de huid te laten wennen aan UV-stralen. Dit is echter maar zeer beperkt. De huid bruint maximaal slechts anderhalf uur per dag. Het bruiningsproces gaat echter gemiddeld twee dagen door, ook al wordt de huid niet meer blootgesteld aan de zon. Melanine heeft namelijk een aantal dagen tijd nodig om naar de oppervlakte te komen. Dan is het maximale bruin bereikt. Bij een dagelijks zonnebad heeft de melanine bij een lichte huid totaal ongeveer twee tot zeven dagen nodig; bij een donkere huid is dat ongeveer één tot twee dagen. Het is een fabel dat een roodverbrande huid de volgende dag bruin is. Het bruiningsproces is na anderhalf uur al in werking gezet. Langer dan anderhalf uur in de zon betekent dat het verbrandingsproces (lees: verbranding) gestart wordt, zeker als er geen
bescherming is aangebracht. Dat geldt voor vrijwel elk huidtype. Het heeft geen enkele zin om tien uur achtereen op het strand of waar dan ook te liggen bakken. Elke minuut langer in de zon betekent dat de UVB-stralen de cellen vernietigen. Is de celkern eenmaal vernietigd, dan komt er geen nieuwe voor in de plaats waardoor de huid rimpels gaat vertonen. Voor een mooie egaal bruine huid is het verstandig om ’s morgens tijdens het douchen een milde lichaamsscrub te gebruiken. Hiermee worden alle dode huidresten verwijderd en kan de huid gelijkmatig, zonder vlekken, bruin worden. Gebruik na het douchen meteen een beschermende crème met SPF 30 voor de eerste keren in de zon. Eenmaal bruin, kan SPF factor 20 of 10 volstaan. Zon echter nooit zonder bescherming. Als de huid langzaam gebruind wordt, zal de huid langer bruin blijven en minder vervellen. Ook onder een parasol bruint en verbrandt de huid, hetzij langzamer.
Andere interessante informatie over UV-stralen, SPF, Bruin zonder zon, Aftersun en UPF download je hier:
Zonbescherming
Wij zullen nog een interessant stuk van Marieke Schutte met jullie delen over zonbeschermingsproducten. Zonbescherming: Vroeger werden deze producten zonnebrandmiddelen genoemd. Dat waren ze dan ook. Ze bestonden voornamelijk uit olie en boden geen enkele bescherming aan UV-stralen. Er is inmiddels heel veel verbeterd. Er is een groot aanbod van zonbeschermende producten met de meest uiteenlopende samenstellingen. Om tot een juiste keuze te komen moet men wel het een en ander weten over de ingrediënten die in zonbescherming worden verwerkt.
Het zonbeschermingsproduct dient:
➢ parfumvrij te zijn. Onder invloed van de UV-stralen kunnen geurstoffen photosensitivity
veroorzaken,
➢ op waterbasis te zijn. Olie sluit de huid af waardoor men in de zon snel oververhit kan raken.
Bovendien kan de huid door de combinatie van olie en UV-stralen zeer snel verbranden,
➢ zowel tegen UVA- als tegen UVB-stralen beschermen,
➢ zinkoxide of titanium dioxide bevatten. Liefst allebei.
Natuurlijke vitamine E biedt eveneens een efficiënte bescherming tegen UV-stralen en speelt een belangrijke rol bij de strijd tegen de huid verouderende vrije radicalen (zie). Het beschermt de huid tegen de schadelijke invloed van de zon. Cosmeticaproducten waarin vitamine E verwerkt is en die geen andere UV-filters bevatten, bieden al een beschermingsfactor 4 en dus 75% vermindering van de UVstraling. Toegevoegd aan de producten voor de dagelijkse verzorging zijn andere maatregelen tegen het dagelijkse zonlicht overbodig. Echter, wanneer vitamine E is toegevoegd aan zonneproducten, dan vermindert vitamine E de concentratie van de chemische UV-filters of minerale pigmenten. Natuurlijk vitamine E wordt op de verpakking als ‘d-alfa-tocopherol-acetate’ vermeld. Staat op de verpakking alleen vitamine E, dan is het waarschijnlijk de synthetisch vervaardigde versie die niet hetzelfde effect heeft als de natuurlijke versie.
Lippen hebben geen beschermende hoornlaag en produceren geen talg. Lippen verbranden snel en al is dit vaak niet te zien of te voelen, toch is er inwendig permanente schade veroorzaakt. Daarom is het belangrijk om de lippen in te smeren met een beschermingsfactor. Dit kan een koortslip (zie bij vochtblaasjes) en droge lippen voorkomen. Door verbranding verouderen de lippen voortijdig, voelen droog aan en vervellen aan een stuk door. Het enige wat daartegen helpt is om
voortdurend een vocht aantrekkende lippencrème aan te brengen. In het ergste geval ontstaat huidkanker.
Oogbescherming is uitermate belangrijk. Een kwaliteitszonnebril waarbij de glazen geen UV-stralen doorlaten beschermt de ogen tegen staar. De glazen dienen aan zij- en onderkant geen licht door te laten, wat betekent dat een klein brilletje geen zin heeft. Vroeger werd wel beweerd dat lezen bij slecht licht de ogen beschadigt. Het tegendeel is echter waar. Veel licht vergemakkelijkt het zien van kleine lettertjes en zonlicht doet dat zeker, maar door de weerkaatsing van zonlicht op zand, water en/of het boek, krijgen de ogen te veel van het goede en dit kan op lange termijn permanente schade aan de ogen berokkenen zoals staar. De huid rond de ogen is bovendien veel dunner dan de omringende huid en kan makkelijk verbranden. Dit is heel pijnlijk en het verouderingsproces wordt weer versneld.
Over Dermabase.nl
De consument kan sinds 2020 bij Dermabase onafhankelijke informatie vinden over de ingrediënten in cosmeticaproducten. Niet iedere leverancier in de cosmeticabranche is het altijd eens met de onderzoeken die ze doen, de cijfers die ze geven aan ingredienten of de stellingen die zij innemen. De vraag is hoeveel mensen er bijvoorbeeld allergisch op een bepaald ingredient reageren. Zelf zeggen ze: ‘Op Dermabase.nl is informatie te vinden waarmee iedereen zelf de keuze voor veiliger producten kan maken’. De kennisbank is opgericht door Marieke Schutte en Jacomijn Oerlemans, die de wettelijke informatie op cosmetica nog niet transparant genoeg vinden. Zij hebben met hulp van wetenschappers inmiddels zo’n 4.700 cosmeticaproducten en duizenden ingrediënten gerangschikt op basis van veiligheid en huidvriendelijkheid. Voor meer informatie: www.dermabase.nl.
Wat vind jij?