Massage Magazine, juni 2022
Masseurs hebben te maken met oudere klanten. Respect, echtheid en empathie zijn van essentieel belang om een goede vertrouwensrelatie met de oudere op te kunnen bouwen. In dit artikel wordt aan de hand van de behoeftehiërarchie van Maslow kennisgemaakt met de specifieke wensen en behoeften van ouderen. Deze kennis wordt aangevuld met praktische adviezen.
Oudere zorgvragers
Meer en meer is het overheidsbeleid erop gericht ouderen zo lang mogelijk in hun eigen huis te laten blijven waar ze zelfstandig voor zichzelf zorgen. Steeds vaker heeft de masseur te maken met hulpvragen van ouderen. Dit vereist een andere aanpak waar de masseur zich steeds meer van bewust wordt.
Beeldvorming
Wanneer er over ‘ouderen’ wordt gesproken, zijn er veel vooroordelen: ‘ze zijn slecht ter been en hebben daarom veel tijd en hulp nodig, de massage is bij deze groep extra complex en tijdrovend, ze willen alleen maar praten over de kinderen en kleinkinderen, ze zijn vergeetachtig, niet therapietrouw.’ Dit terwijl veel oudere mensen zelfstandig wonen, heel goed zelf verantwoordelijkheid kunnen dragen voor hun gezondheid en behoefte hebben aan kennisverrijking. Bijvoorbeeld door inzicht te willen hebben in hun rug- of schouderprobleem en daarvan goed op de hoogte willen zijn.Niet iedere oudere heeft hulp en ondersteuning nodig. Kortom: je kunt de ene oudere niet vergelijken met de andere.
Benadering
Hoe benader je nu een oudere en hoe ga je in de massagepraktijk met deze groep om? Aan de hand van het door de Maslow (1908-1970) ontwikkelt model voor de basisbehoeften (wat nog steeds actueel is) kijken we naar de oudere.
De behoeftehiërarchie van Maslow
Om in een lichamelijke en geestelijke toestand van veiligheid en welbevinden te kunnen overleven, dienen mensen te voorzien in een aantal noodzakelijke voorwaarden: behoeften. Maslow stelt dat menselijke behoeften zijn in te delen in een vijftal categorieën, die de zogenaamde behoeftehiërarchie vormen. Deze behoeften heeft hij weergegeven in een piramide. De basis van de piramide wordt gevormd door de meest basale behoeften: voeding, water, rust en uitscheiding. Om aan een hoger gelegen behoefte toe te komen, moet volgens Maslow eerst aan de onderliggende behoefte zijn voldaan. Veranderd er wat in iemands leven waardoor een (in de piramide) hoger gelegen behoefte niet meer goed vervuld wordt, dan heeft dat invloed op iemands gedrag en op zijn waarden en normen.
Basisbehoeften
Om te overleven moet er eerst worden voldaan aan de basisbehoeften van voeding, water, rust en uitscheiding. Door pensionering kan het inkomen achteruitgaan. Bij een (te) klein inkomen kan er zelfs niet meer genoeg geld zijn voor een volwaardige voeding. Sommige ouderen vallen dan terug, of blijven steken in het uitsluitend willen bevredigen van de basisbehoeften. Verminderde mobiliteit of lichamelijke beperkingen, kunnen ertoe leiden dat ouderen afhankelijk worden van organisaties als ‘tafeltje dekje’. Ditzelfde is het geval bij de ‘uitscheiding’. Darmstoornissen ontstaan door verminderde darmwerking, een tekort aan beweging, te weinig drinken. Voor wie dagelijks hiermee wordt geconfronteerd, kan de stoelgang hét gespreksonderwerp van de dag worden.
Veiligheid en zekerheid
Na het bevredigen van de basisbehoeften, komt de behoefte aan veiligheid en zekerheid. Dit omvat de behoefte aan een veilige plek om te wonen en de zorg voor gezondheid. Veel ouderen ervaren de maatschappij als steeds onveiliger. Niet alleen door criminaliteit, maar ook door het feit dat ze niet altijd meer zo mobiel zijn. Ook de nog zeer actieve en mobiele oudere heeft te maken met een steeds grotere verkeersdrukte en zal continue alert moeten zijn. Door pensionering ontstaat er een andere financiële zekerheid.
Liefde en geborgenheid
De behoefte aan liefde en geborgenheid heeft volgens Maslow te maken met een vertrouwen tussen twee of meer mensen; de basis voor een relatie. Oudere mensen hebben een grote kans om te maken te krijgen met verlies van hun partner. Als dit gebeurt, bestaat er het gevaar voor eenzaamheid. Vaak gaan kinderen en familie een grotere rol spelen in hun leven, om de behoefte aan liefde en geborgenheid te vervullen.
Achting en respect
De oudere mens verdient met respect, achting en waardering behandeld te worden, net als ieder ander. Waardering heeft te maken met bevestiging en positiviteit. Een positief zélfbeeld is van belang om ook positief naar een ánder te kunnen kijken. Dit blíjft belangrijk, ook als men lichamelijk en geestelijk achteruitgaat. Acceptatie, begrip, complimenten en waardering krijgen vanuit de omgeving zijn voor ouderen heel belangrijk; zodat ze weten dat ze er mogen zijn. Vooral als er gezondheidsklachten ontstaan…. (verder lezen? neem een abonnement, zie hieronder)
Wil je ook andere artikelen in het Massage Magazine lezen? Neem dan hier abonnement op Massage Magazine. Artikel werd gepubliceerd in editie 3/2022.
Tekst: Gonnie van de Lang / Foto: vecteezy.com
Wat vind jij?