Massage Magazine, Rubriek: “Sportmassage”
Ontspanning
“Het allerbelangrijkste doel van massage is ontspanning”, aldus sportarts Edwin Goedhart: “Zorg dat een sporter zich fijn voelt en zowel fysiek als mentaal ontspant; dat komt diens welzijn en daardoor diens prestatie ten goede.” Het is volgens de sportarts van de KNVB daarnaast essentieel om met oprechte aandacht te masseren: “Dat draagt bij aan een optimaal effect van jouw behandeling.”
Zowel voor topsporters als voor amateurs geldt dat massage een prima ondersteuning biedt. Edwin: “Het kan spanning verminderen. Die stress kan door diverse oorzaken opgeroepen worden: door goed willen presteren, zowel tijdens de (top)sport als in het dagelijks leven. En/of door zogenaamde life events. Hoe meer ingrijpende veranderingen – zoals een verhuizing, een geboorte of scheiding – hoe meer spanning iemand onbewust kan opbouwen.”
Biopsychosociaal
Stress is volgens de sportarts niet altijd negatief: “Net zoals plankenkoorts op het toneel, kan spanning in de sport ook de prestatie verbeteren. Maar het hangt van het individu én van de situatie af of stress teveel is en/of te langdurig aanhoudt. Dan kan dat zich (eveneens) in de spieren ophopen. Want alles heeft met elkaar te maken.” Hij doelt daarbij op het biopsychosociale model: “Maakt iemand zich zorgen of een blessure zo ernstig is dat dit het goed kunnen sporten belemmert? En wat is de invloed van verwachtingen van anderen? Zoals in de topsport kunnen coach, publiek of pers daar wat van vinden. Dat kan impact hebben op het verloop en de beleving van dat letsel. En vise versa. Dan kan een masseur ontzorgen door het als vertrouwenspersoon over eventuele gevolgen ervan te hebben. En door spieren te ontspannen. Of als de spieren te zwak zijn aan te geven dat er geen massagetechnieken, maar wel spierversterkende oefeningen nodig zijn.”
Intuïtieve revalidatie
Is Edwin een voorstander van massage? “Dat hangt ervan af. Ik sta er zeker positief tegenover, maar het is niet voor iedere sporter bevorderlijk. Niet iedereen zit hetzelfde in elkaar. Voor een enkeling werkt het zelfs negatief: die heeft het idee daardoor meer klachten te krijgen. Ik ben een groot voorstander van ‘intuïtieve revalidatie’. Dat wil zeggen dat iedereen bij zichzelf nagaat wat bij welke situatie of klacht het beste zou kunnen helpen. Dat gaat zelfs op voor de verschillende massagetechnieken en -vormen. Zo wil bij spierpijn de een stevige aanpak van een masseur, maar een ander geeft aan meer baat te hebben bij het zichzelf met foamrollers behandelen. Of bij beweging om de circulatie aan te zetten en/of (spier)pijn te verminderen.” Ook is het ontstaan van letsel afhankelijk van de sport: “Bij voetbal gaat het om versnelling en vertraging. Dat zorgt voor meer trekkracht op spieren en pezen waardoor meer spierschade kan ontstaan dan bij bijvoorbeeld wielrenners.”
Overbelast?
Als je als sporter teveel aan je hoofd hebt, kan het zijn dat je niet scherp reageert. Edwin: “Als iemand mentaal overbelast is, kunnen ruimtelijk inzicht, concentratie en/of timing minder worden. Het bewegingsritme kan veranderen of je reageert minder scherp op een situatie waardoor een blessure kan ontstaan.” Hij merkt dat dit vooral optreedt bij ingewikkelde bewegingen op hoge snelheid, zoals bijvoorbeeld bij tennis: “Zeker als je ineens een andere stap moet zetten om nog bij de bal te kunnen.” Hoe dit te voorkomen? “Massage ter ontspanning van zowel het lichaam als geest kan helpen bij het minder snel ontstaan van letsel. Maar let wel: het is van groot belang dat de masseur met zijn aandacht bij de behandeling aanwezig is. Ik kom wel eens tegen dat er gelijktijdig naar een sportwedstrijd op tv gekeken wordt. Dan wordt een behandeling meer een trucje en daardoor minder effectief.”
Meer vrouwen
“De meeste sporters willen optimaal presteren en dat kan stress opleveren. Ook in teamverband. Want jouw prestatie bepaalt of je een volgende keer wel op niet wordt opgesteld. Dan kan een vrouwelijke masseur een bijdrage leveren aan een veiliger en evenwichtiger omgeving, met minder stress en meer ontspanning. Dit geldt zeker voor jongeren in een teamsport.” Dat is de reden dat Edwin graag ziet dat vrouwelijke masseurs meer vertegenwoordigd zijn in medische staven.
Sportarts Edwin Goedhart is bekend als dé dokter van het Nederlands elftal. Hij werkte bij onder meer Ajax en AZ en is nu hoofd van het sportgeneeskundig team van de KNVB. Dit sportmedisch centrum is er zowel voor topsporters als voor amateurs. Daarnaast heeft hij in samenwerking met het VUmc en het AMC de Sportgerelateerde Hersenschuddingen Polikliniek opgezet.
Wil je ook andere artikelen uit de serie “Sportmassage lezen? Neem dan hier abonnement op Massage Magazine. Artikel werd gepubliceerd in editie 3/2022.
Tekst: Saskia Petit / Foto: Edwin Goedhart: Marieke de Lorijn, hoofdfoto: KNWB
Wat vind jij?