Vandaag – 8 maart – is het weer zover. Het is Internationale Vrouwendag, dé dag dat de vrouw massaal in het middelpunt staat en we strijden voor gelijkwaardigheid in onze samenleving. Zelfs anno 2022 is deze dag nog steeds hard nodig. En Nederland komt er qua gendergelijkheid niet best van af als we kijken naar een rapport waaruit blijkt dat wij wereldwijd op de 31e plaats staan. Dat kan toch niet! Hier moeten we met zijn allen wat aan doen. Maar om je nog maar even met de neus op de feiten te drukken: vanuit Europa verwacht men pas over 60 (!!) Jaar volledige gendergelijkheid. Nog een lange weg te gaan dus.
Elk jaar hangt er een thema aan Internationale Vrouwendag. Dit jaar wordt de man naast de vrouw in de spotlight gezet. In 2021 was het thema #ChooseToChallenge, dit jaar is het ‘V/M Solidariteit, de kracht voor verandering‘.
Als we kijken naar de overkoepelende wereldwijde website, dan zeggen zij: “Dit jaar staat deze dag in het teken van #BreakTheBias. Stel je een gendergelijke wereld voor. Een wereld vrij van vooroordelen, stereotypen en discriminatie. Een wereld die divers, rechtvaardig en inclusief is. Een wereld waar verschil wordt gewaardeerd en gevierd. Samen kunnen we de gelijkheid van vrouwen smeden. Samen kunnen we allemaal #BreakTheBias!”
Naast een thema is er ook ieder jaar een nieuw ‘gezicht’ verbonden aan deze dag. Voor Nederland is dat dit jaar:
Noodzaak volgens Europees Parlement
Zoals je in de Intro hebt kunnen lezen wordt er vanuit het Europees Parlement ook gewerkt aan gendergelijkheid. Zij verstuurde in december 2021 al het volgende interessante persbericht:
Gendergelijkheid: gelijke lonen en toegang tot de arbeidsmarkt voor vrouwen
- De loonkloof tussen mannen en vrouwen in de EU (14,1 %) moet worden gedicht
- Gerichte maatregelen en wetgeving zijn nodig om gendergerelateerd geweld aan te pakken en slachtoffers te beschermen
- Met de huidige vooruitgang bereikt de EU op zijn vroegst over zestig jaar volledige gendergelijkheid
De EP-leden willen dat de EU en haar lidstaten concrete maatregelen voorstellen om de rechten van vrouwen te beschermen en de genderongelijkheid in de EU te verminderen
In een niet-wetgevingsverslag dat op woensdag werd goedgekeurd met 500 stemmen voor, 105 tegen en 87 onthoudingen, herhaalden de EP-leden dat gelijke beloning en gelijke behandeling een essentiële voorwaarde zijn voor de economische onafhankelijkheid, de loopbaanontplooiing en gelijke rechten van vrouwen.
De EP-leden zijn bezorgd over de loonkloof tussen mannen en vrouwen in de EU (14,1 %), de pensioenkloof (29,5 %) en de vaak onzekere arbeidssituatie van vrouwen. Zij roepen de EU-landen ertoe op praktische maatregelen te nemen om ervoor te zorgen dat vrouwen gelijke toegang hebben tot werk en de arbeidsmarkt, gelijk worden beloond en gelijke arbeidsrechten genieten. Om deze maatregelen te handhaven, moeten bedrijven bijvoorbeeld worden bestraft wanneer zij de arbeidswetgeving niet naleven. Daarnaast zijn de EP-leden verheugd over het voorstel van de Commissie voor bindende loontransparantiemaatregelen, maar wijzen ze erop dat loontransparantie alleen niet genoeg is om diepgewortelde genderongelijkheden aan te pakken.
Evenwicht tussen werk en privéleven
De EP-leden verzoeken de EU en haar lidstaten om de rechten op het gebied van het moeder- en vaderschap verder te ondersteunen door de verlofperioden te verlengen en ervoor te zorgen dat ouders tijdens hun verlof gelijk en volledig loon doorbetaald krijgen. Dat moet ervoor zorgen dat alle Europeanen, ongeacht hun geslacht, het recht hebben te werken en hun beroeps- en privéleven met elkaar in evenwicht te brengen. De EP-leden vragen om flexibele werkregelingen na zwangerschaps-, vaderschaps- en ouderschapsverlof en om meer investeringen in hoogwaardige en lokale kinderopvang.
Uitbanning van geweld tegen vrouwen
De EP-leden merken op dat de pandemie en de lockdowns hebben geleid tot meer geweld tegen vrouwen. Daarom roepen zij de EU-landen ertoe op alle nodige maatregelen te nemen om ervoor te zorgen dat de politie de daders identificeert en vervolgt. De EP-leden benadrukken dat er specifieke programma’s nodig zijn voor de bescherming van en de begeleiding van slachtoffers van huiselijk geweld. Daarnaast moeten er maatregelen genomen worden om de toegang tot de rechter en tot opvangcentra te verbeteren.
Volgens de EP-leden moeten Bulgarije, Hongarije, Letland, Litouwen, Slowakije en Tsjechië het Verdrag van Istanbul ratificeren en is er brede EU-wetgeving nodig om gendergerelateerd geweld aan te pakken.
Seksuele en reproductieve gezondheid en rechten waarborgen
In het ontwerpverslag wordt herhaald dat de toegang tot seksuele en reproductieve gezondheid en rechten een grondrecht is dat op geen enkele wijze mag worden ingeperkt of geschrapt. De EP-leden benadrukken dat de schending van dit grondrecht, bijvoorbeeld door hulpverlening voor veilige en legale abortus te weigeren, een vorm van geweld is tegen vrouwen en meisjes. De EP-leden verzoeken de Commissie en de EU-landen om meer steun te bieden aan mensenrechtenverdedigers, en zorgverleners en maatschappelijke organisaties die zich inzetten voor seksuele en reproductieve gezondheid en rechten.
Citaat
Rapporteur Sandra Pereira (The Left, PT) zei: “We hebben verandering van het beleid nodig om vrouwenrechten te versterken en na te leven. Om ongelijkheid aan te pakken moeten we de lonen verhogen, publieke diensten van hoge kwaliteit verdedigen en bevorderen, zoals gratis toegang tot gezondheidszorg en onderwijs, maar ook toegankelijkheid van huisvesting en rechtsspraak. Het tegengaan van alle vormen van geweld tegen vrouwen moet een prioriteit worden. Dit is de enige manier waarop we gelijkheid tussen mannen en vrouwen kunnen bereiken”.
Achtergrondinformatie
Volgens de gendergelijkheidsindex van het Europees Instituut voor gendergelijkheid zal het nog minstens zestig jaar duren voordat de EU volledige gelijkheid tussen man en vrouw bereikt. De score van de EU op dit vlak is sinds 2010 met slechts 4,9 punten gestegen. In 2021 behaalden de EU-landen een gemiddelde score van 68 op 100 en scoorde ruim een derde minder dan 60 punten.
Tot zover de bevindingen en uitspraken van het Europees Parlement.
Kort over het ontstaan van deze Vrouwendag
De dag is volgens verschillende organisaties ontstaan in 1908, toen 15.000 vrouwen in New York City demonstreerden om een beter loon, kortere werktijden en stemrecht te eisen. Volgens de website van Internationale Vrouwendag is de eerste Nationale Vrouwendag in de VS daadwerkelijk geweest op 28 februari 1909, in overeenstemming met een verklaring van de Socialistische Partij van Amerika. In 1910 presenteerde de leider van de ‘women’s office’ voor de Sociaal-Democratische Partij in Duitsland, Clara Zetkin, het idee om een Internationale Vrouwendag in te voeren. Elk land zou op één dag in het jaar vrouwen vieren en daarmee ook de eisen – voor en door vrouwen – kenbaar maken. Meer dan 100 vrouwen uit 17 landen stemden in met Zetkin’s voorstel op een conferentie, en zo is International Women’s Day (IWD) ontstaan. De eerste echte viering van Internationale Vrouwendag was op 19 maart 1911 in Oostenrijk, Denemarken, Duitsland en Zwitserland. In 1913 veranderde de datum naar 8 maart, en dat is vandaag de dag nog steeds hetzelfde.
Mannendag
Wisten jullie overigens dat er ook een Internationale mannendag is? Dat is elk jaar op 19 november. Bij de vrouwen gaat het om gelijkheid. Maar bij de mannen ligt de focus op de gezondheid van mannen en jongens, het verbeteren van genderrelaties, het bevorderen van gendergelijkheid en het benadrukken van positieve mannelijke rolmodellen.
Wat vind jij?